Review
Kultna crna komedija iz kasnih 80-ih, “Beetlejuice” (1988), ustoličila je Tim Bartona kao jednog od najoriginalnijih autora epohe koji je i u narednim decenijama uspevao da održi magiju svojih uvrnutih vizija na filmskom platnu. Tim Barton se pokazao ništa manje originalnim i kada je reč o dugometražnim animiranim filmovima kao što su “Noćna mora pre Božića” (The Nightmare before Christmas, 1993) ili “Mrtva nevesta” (Corpse Bride, 2005). Iako “Noćnu moru pre Božića” nije lično režirao, već je učestvovao kao koscenarista i producent, ovo ostvarenje po konceptu i estetici u potpunosti ima Bartonov autorski potpis.
“Bitlđus” je imao, za razliku od mnogih filmova na temu kućnih duhova, jednu izokrenutu, komičnu perspektivu priče u kojoj sveže mrtav bračni par Mejtlendovi pokušava da iz svoje kuće istera nove vlasnike, porodicu Dic. Praćeni nizom neuspeha u svojoj nameri, bivaju prinuđeni da angažuju prevrtljivog bio-egzorcistu Bitlđusa (Majkl Kiton) iz onoga sveta, kome je posao da iz kuće mrtvih vlasnika isteruje žive stanare. Međutim, Bitlđus ima i drugih mračnih namera za koje naivni Mejtlendovi još uvek ne znaju.
“Bitlđus, Bitlđus” se posle 36 godina vraća u savremene Sine Grand bioskopske dvorane i ponovo oživljava zagrobni svet, ali ovog puta u složenijoj situaciji u poređenju sa prethodnim filmom. Ono što je Bitlđus izdvajalo od mase sličnih filmova jeste paralelna koegzistencija sveta živih i mrtvih u kojoj je svet mrtvih predstavljen na satiričan način, kao i svako društvo u kome vladaju zakoni, administracija, birokratija i kriminal. Nakon neuspešnog povratka u svet živih, Bitlđus je zaglavljen u nekoj vrsti iščašenog kafkijansko-kancelarijskog okruženja u kome mu društvo ponovo pravi Bob, bizarno smešno stvorenje sa nesrazmerno malom glavom u odnosu na telo. Monotonost Bitlđusove trenutne zagrobne egzistencije biva prekinuta kada njegova bivša ljubav Delores (Monika Beluči), poznata kao “Žderač Duša”, krene u želji za osvetom te koja se traži “mrtva, ili još bolje mrtva”. Svoje uloge su ponovili i Vinona Rajder kao Lidija Dic, ovog puta u ulozi majke čiju kćer igra odlična Džena Ortega kao Astrid Dic.
“BB” odlikuje veća slojevitost priče u odnosu na prvi film, kao i nastojanje da se uvedu novi likovi koji bi “oplemenili” zagrobni život i dali novu dinamiku ovom svetu. Inače (kao i u prethodnim Bartonovim ostvarenjima sa istom tematikom) i ovde je društvo mrtvih prikazano mnogo življe i raspevanije nego društvo živih. U prilog tome ističe se, na primer, scena ponovnog venčanja Bitlđusa, ili scena u metrou u kome uz fank muziku i ples mrtvih crnaca sa afro frizurama putnike čeka specijalni voz za večna lovišta. U tom smislu, “BB” ima i elemente mjuzikl parodije i italijanskog đalo filma (posebno je prisutan Bartonov pijetet prema ocu ovog žanra, Mariu Bavi). Naracija i estetika đalo filma je bartonovski funkcionalno upotrebljena u crno-beloj sceni prikaza porekla, odnosno nastanka Bitlđusa u kojoj akteri u retro stilu pričaju na italijanskom jeziku. Pored očekivanih elemenata horor komedije (primetan je omaž Piteru Džeksonu i njegovom filmu “Braindead”), “BB” takođe sadrži i elemente trilera sa tvistom, što dodatno osvežava priču staru 36 godina.
Zaključak: “BB” je vanredno zabavan film, čak mnogo inventivniji za savremene filmske standarde i ukuse koji se nude današnjim generacijama, mnogo manje filmski pismenim kada je u pitanju poznavanje istorije filmskih žanrova. Zbog toga je i “BB” delom morao (ali, na sreću, u vrlo kratkim verbalnim naznakama) da udovolji i “woke” ideologiji koja ne remeti duh filma. S druge strane, Barton je ostao dosledan u korišćenju klasičnih tehnika animacije u svom prepoznatljivom stilu (stop-kadar), ali uz korišćenje CGI tehnologije koja ovde nije primarna, nego je više korišćena kao sredstvo došminkavanja na bazični stop-kadar. Za starije gledaoce, “BB” ostavlja utisak Bartonovog nostalgičnog putovanja kroz njegove ranije vizuelne konstrukte, ali će svakako biti privlačan i mlađoj publici zahvaljujući tinejdžerskoj zvezdi Dženi Ortegi koja je stekla popularnost u seriji “Wednesday”. Što se tiče samog Majkl Kitona u ulozi Bitlđusa, primetna je nešto slabija glumačka virtuoznost i razigranost u odnosu na pre 36 godina, što je i normalno, s obzirom na godine Majkl Kitona (73). Sve u svemu, Barton nije razočarao, već je pokazao da “BB” nije nastao kao još jedan reciklirani proizvod usled manjka ideja u Holivudu, već kao stari materijal na kome je moguće izgraditi još ponečeg zanimljivog i gledljivog.
About the Author
More articles by Aleksandar Jovanovic »
