Review
Itićev dugometražni prvijenac Etum, njegov je, do sada, najeksperimentalniji filmski rad. Etum je, prvenstveno, eksperimentalni art film, koji svoje dramaturške pokušaje pripovijedanja bazira na nekoliko naporednih mehanizama, često dolazeći pred sam rub filmskog medija u koketiranju sa video artom pa i multimedijalnim eksperimentom.
Ambiciozna narativna potka nekoliko narativnih obrazaca može se posmatrati i kao određena metrika uzajamnih puteva interpretacije. Narativni tok dominantno je obilježen nevidljivim pripovjedačem, koji biva ujedno i voditelj onostrane radio emisije. Ovaj mehanizam pokušava zapravo napraviti fuziju između tradicionalnog pripovjedača i svojevrsnog radio-pjesnika, služeći kao fabularni orijentir samom filmskom planu, dok sa druge strane čini sam filmski tok jednom vrstom transcendentne refleksije na izrazito uspjele poetske monologe (sjajno ih tumači Theodore Bouloukos). No dok pomenuti monolozi u izolacijskom djelovanju imaju uspjeha, njihovo povezivanje sa samom filmskom poetikom često je promjenjivih rezultata.
Naime, Etum prati ontološke fragmente nekoliko likova, koji su ujedno zabilježena galerija jednog urbanog kompleksa zakopanog u mistici apstraktnih brojeva kojima defiliraju izgubljene osobnosti naslućenog. Upravo na tom planu Etum bilježi najozbiljnije probleme, naime veći dio likova teško uspostavlja odnos sa radijskim monolozima, kao i samim filmskim jezikom. Iako posjeduju dovoljno intrigantne određenosti, njihov progresivni razvoj često je ometen ispraznim eksperimentalnim manirizmom koji ne uspijeva postići priželjkivani simbolički efekat.
[youtube]http://www.youtube.com/watch?v=iZHJPCXsuis[/youtube]
U tom kolopletu problematičnih likova nalazi se, recimo, lik starijeg gospodina, čija pojava daje utisak gotovo bespotrebnog prisustva, s obzirom da ne uspijeva opravdati efekat metaforičnog okidača, pa samim time tek povremeno dolazi do stilističke podnošljivosti. Tu je i lik slikarice, koji odaje dojam zaboravljivosti, najviše zbog problematične dinamike, te nedovoljno koncipirane uloge u mozaiku karakternih prožimanja.
Sami likovi ponajbolje funkcionišu unutar fragmentarne norme, u kojoj se pokušava predstaviti njihova egzistencijalistička dvojba, kao što je slučaj sa karakterom krupnog mladića. Obično takvi fragmenti zgusnute strukture najbolje se i povezuju sa monolozima, te samim time predstavljaju uspjelije momente Etuma.
Iako su svi likovi vezani krhkom vezom sa posmatračkim, radiodifuznim pjesnikom, Etum pokušava uspostaviti nagoviještenu vezu između dva lika koja uskoro dobivaju centralnu ulogu unutra vlastite distanciranosti. Likovi misteriozne plave djevojke i autsajderskog filmaša, iako posjeduju dovoljno oneobičajenog materijala, često se doimaju istrošenim u pretjeranom forsiranju njihovih zatvorenih i monotonih aktivnosti.
Unatoč ovim problemima sa dramaturgijom karakterizacije, Etum uspijeva nadvladati većinu poteškoća i stvoriti dojam cjeline koja funkcioniše unutar vlastite fikcionalne određenosti. To se ponajviše postiže sa uspjelom atmosferom ruinirane provincije, koja je obilježena vlastitim osuđeničkim toponimima, u kojoj prikazani likovi djeluju poput duhova nad ponorom stvarnosne labilnosti.
[youtube]http://www.youtube.com/watch?v=tSRAhihuNfI[/youtube]
Gustoći atmosfere svakako pridonosi poetski dokumentarizam kadriranja, koje je najvećim djelom konzistentan u oblikovanju filmičnosti intimizirane melanholije. Na srodnom tragu nalazi se i fotografija, koja je izuzetno precizna u nastojanjima da kroz metaforiku filmskog jezika dođe do konačnog svoda ugušenog kretanja kroz labirinte kultističke oronulosti. Konačni dojam zaokružuje raznovrsna i solidno uklopljena muzička podloga koja se kreće, između ostalog, od ambijentalnog džeza preko garažnog roka, pa do bluz i dark folk numera.
Iako Etum ostavlja dojam neiskorištenog potencijala, njegovi najuspjeliji elementi poput atmosfere i fotografije, uspostavljaju stabilnu strukturu misterioznog specifikuma koji često ima dovoljno intrigantnih ideja da se odupre nedovoljno iskorištenim likovima ili dinamički nekontrolisanim eksperimentima.
