Review
Definitivno je vreme biopika u kinematografijama regiona, što o pevačima, što o sportistima. U srpskim bioskopima trenutno igra DRAŽEN, film o košarkaškoj ikoni koja je dostigla svetski nivo, po scenariju Ivana Turkovića-Krnjaka i u režiji Danila Šerbedžije.
Generalno film je zanimljiv i gledljiv iako je sam lik Dražena Petrovića u interpretacijskom i rediteljskom aspektu bolje odigran/postavljen dok je košarkaški genije bio klinac (stidljiva i diskretna ali uspela igra mladog Tonka Stošića) i vrebao svoju priliku u Šibenki, nego kada stasava u istinsku zvezdu Cibone, te reprezentacija Jugoslavije pa Hrvatske. Odraslog Dražena igra Domagoj Nižić.
Ovo je trebalo da bude film o jednoj slavnoj muškoj ličnosti i (uglavnom) muškom okruženju zbog prirode kolektivnog sporta, ali nameće se neodoljiv utisak da je ovo jedan od boljih filmova koji apostrofira ženske brige, zametke i diskretnu snagu matrijarhata u društvu dominantno u znaku muškaraca i ženski princip a u vezi muškaraca (Dražena, pre svega). Elem, Zrinka Cvitešić u liku majke Ace i Dražena Petrovića, relativno mali prostor efektno koristi da kroz transformaciju iskaže i brigu i ponos i anticipaciju i instinkt u vezi života i karijera dece, usput je dostojanstveno noseći od otmene žene socijalizma (uz svu porodičnu toplinu i spokoj koje je to vreme nosilo) prema sredovečnoj dami iz osamostaljene zemlje, čiji je početak obeležen turbulentnim okolnostima. Njena Biserka prvi je ozbiljan glumački plus u filmu, a drugi pripada umetničkoj inkarnaciji Renate, dugogodišnje devojke Dražena Petrovića (uverljiva Romina Tonković). Renata se, posle mnogo romantičnih detalja i ljupkog građenja ljubavi rastaje od Dražena, shvativši da uz čoveka opterećenog sportskim obavezama, ona može da zauzme jedino stepenik niže ispod pijedestala na kome on neumoljivo drži samo košarkašku loptu. Njeno potonuće u depresiju i suočavanje sa gorkom usamljenošću u metropolama gde njen partner gradi karijeru, neki su od najboljih trenutaka filma. Toj ženskoj skrbi i učinku u velikom delu Dražena Petrovića pripada i sjajan detalj kada mu dobrodušna čistačica, dok je još klinac, ponudi da kopira ključ od ulaza u halu, koju ovaj ne napušta bez dugog vežbanja i ubačenih stotinu poena. Sve to potvrđuje da su ženski likovi u opusu Danila Šerbedžije daleko zanimljiviji i studiozniji, a samom reditelju i inspirativniji.
Što se tiče Domagoja Nižića, glumca koji igra Dražena koji je košarkaški superstar, on je mnogo zanimljiviji dok uporno osvaja devojku koja mu se sviđa (nakon navodne veze sa Sanjom Doležal), nego dok je na terenu za vreme utakmice, treningu, sa aktuelnom ekipom… Uostalom, Danilo Šerbedžija je dovoljno vešt da iskompenzuje nedostatak nekih evokacija koje bi eventualno trebalo da rekreira, pa kroz fleš kadrove gotovo protutnja, uz pratnju dinamične muzike, diljem Draženove karijere (panorama grada ili dvorane gde se igra bitna tekma, malo kadrova iz samog ključnog meča, najčešće arhivskih, koji se sudaraju sa kratkim improvizovanim delovima i td). U tim momentima priča ipak dobija na ritmu, iako je on ostvaren kao plod nadomestaka koji su nužnost relativno skromne produkcije.
Slabi su delovi koji se tiču američke karijere Dražena Petrovića (Portland Trejblejzersi, Nju Džerzi Netsi), gde je otišao iz Real Madrida, a naročito dosadni oni gde se raspravlja sa svojim agentom o uglavnom nezadovoljavajućem statusu ili objašnjava zašto mu ne ide sa saigračima, od kojih su neki navodno ljubomorni na njega a pojedini nezasluženo više u igri.
Početak i kraj u znaku su onoga što će zadesiti još uvek mladog košarkaša kada sedne u auto nemačke manekenke Klare Šalanci. Osećaju se u tim kadrovima strepnja, nelagodnost i miris nesreće, ali autor ipak ne rekreira sam težak udes, oslanjajući se na potencijalnu dobru upoznatost publike sa okolnostima tragedije koja je odnela Dražena. To čini i kada su u pitanju neke situacije iz same košarkaševe karijere.
Zato Danilo Šerbedžija poseže za poetsko-nostalgičnim kadrovima gde se Draženov odlazak među andjele gotovo poistovećuje sa njegovim onostranim darom. Dar se, kao i odlazak u legende, tretira kao deo nečeg na šta se ne utiče. Dok su posvećenost i odanost svetilištu kao što je košarkaško igralište bili smisao njegovog života, pa tu ni velika Renatina ljubav nije mogla ništa da promeni.
Od glumačkih rola vredi istaći još angažovanje Dragana Mićanovića (otac Jovan) i Mileta Kekina (Hladno pivo), koji je doneo legendarnog trenera Mirka Novosela.
Producent i koreditelj filma DRAŽEN je Ljubo Zdjelarević.
About the Author
More articles by Goran Jovanović »
