Never Gonna Snow Again (2020)

Review

Prisećajući se stalnih predviđanja da je umetnički film u krizi, koja su možda bila najglasnija s početka 70-ih godina 20-og veka, očigledno nije smetalo jednom Feliniju da snimi remek delo kao što je, na primer, “Amarkord”.

Kao nekakav filmofil, od detinjstva uronjen u filmske pogone holivudske fabrike snova, veoma često propustim da obratim više pažnje na ono šta se kuje u filmskim fabrikama Evrope. Igrom slučaja, a možda i intuitivne namere desio mi se “Never Gonna Snow Again”, poljske rediteljke Malgoržate Šumovske. Reč je o jednom prilično zanimljivom, na prvi pogled (on može biti vrlo varljiv) formalno sterilnom i minimalistički struktuiranom uradku sa artističkim pretenzijama. Veoma često se ovakve pretenzije autora mogu ugušiti u sopstvenim metaforičko simboličkim predstavama što film, kako vreme prolazi, čini sve dosadnijim i ispraznijim.

Na svu sreću, to nije slučaj sa “NGSA”, i pored toga što je čitava priča smeštena u naselje sa monotono poređanim kućama, gotovo kao u maketama. U tom mikrosvetu pratimo mikroepopeju misterioznog mladića Ženje koji je rođen 7 dana pre Černobilske katastrofe i ispoljava izvesne natprirodne sposobnosti. Dramski krug se vrti oko Ženjinih susreta sa čudnim stanovnicima maketa-grada, gde ih on u ulozi masera i hipnotizera vodi kroz njihove šume podsvesti i suočava sa neostvarenim željama i nadama.

Fotografska estetika i scenski minimalizam “NGSA”-a se mogu uporediti sa radovima poznatog i višestruko nagrađivanog švedskog sineaste Roj Andersona (A Pigeon Sat on a Branch Reflecting on Existence). Sličnost se može primetiti i u pravovremenoj upotrebi humoristčkih epizoda u trenutku kada bi manje strpljivi gledaoci pokazali znakove dosade. Iznenadni scenski preokreti (na primer,baletski ples Ženje) osvežavaju monotonost koja vlada među žiteljima maketa-grada i unosi vedrinu i smisao u njihove dubine skrivenog nezadovoljstva. Ženja je njihov psihopompos, vodič kroz zakopana sećanja i potisnutu tugu. Još jedan uspeli artistički segment “NGSA” jeste postignuta pomirljivost antipodova-atmosfera beznadežnosti na spoljnom planu i implozija nade na unutrašnjem planu svakog stanovnika koju pokreće sam Ženja svojim duševnim darovima. Kao gledaocima, vrlo malo nam se nudi informacija o akterima, ali jednostavni, dobro prezentovani scenski detalji asocijativno upućuju na složenost njihovih sadašnjih i prošlih života. Na samom kraju, i sam naziv filma se pretvara u svoju suprotnost, onu sa nadom, pri čemu se Ženja, kako u bukvalnom, tako i u simboličkom smislu preobražava u sneg koji poput melema sa neba prekriva ceo grad i leči melanholične duše maketa-grada.

“NGSA” je jedan mali, skroman umetnički domet, ali u tome i jeste njegova veličina što uz upotrebu minimalističkih filmskih sredstava i delom, uz pomoć pozorišne scenaristike, oživljava velike životne teme.